Briefje aan het college van B&W te Katwijk

Detailvragen

In het vervolg hebben wij nog een
aantal detailvragen die nader ingaan op aspecten van zowel efficiency
(doelmatigheid) als effectiviteit (doeltreffendheid) van uw voorgenomen beleid.

Berenschot blz 8.: “De verwachting mag
zijn dat het Cultuurbedrijf het culturele leven van Katwijk aanzwengelt en
steeds van nieuwe impulsen voorziet”.

• Waarop is die verwachting gebaseerd ?

• Wordt er dan extra geld beschikbaar
  gesteld voor personeelscapaciteit t.b.v. het aanzwengelen ?

• Worden bestaande activiteiten
  geschrapt en worden die uren dan voortaan besteed aan het aanzwengelen ?

• Welke magie leidt er toe dat je met
  dezelfde of minder uren opeens veel meer zou kunnen bereiken ?

• Welke activiteiten van beide
  organisaties in het primaire proces kunnen worden samengevoegd, zodat meer werk
  kan worden verzet met minder mensen dan in het geval er niet wordt samengewerkt
  vanuit één organisatie?

• Welke omvang hebben deze activiteiten
  (in geld en in Fte gemeten) en welke activiteiten betreft dit ?

• Voor welke vormen van samenwerking
  tussen beide instellingen is een fusie een noodzakelijke voorwaarde ?

• Welke ondersteuning van ProBiblio en
  andere koepelorganisaties in de bibliotheekwereld is relevant voor een
  instituut op het gebied van muziekonderwijs ?

• Op welke wijze kan het muziekonderwijs
  beter functioneren c.q. tot een beter resultaat leiden via het instrument van privatisering
  (verzelfstandiging)?

• Zijn de kwaliteit van de docent en
  klasgrootte niet meer bepalend dan de organisatiewijze ?

• Welke belemmeringen of nadelen hangen
  samen met de status van de muziekschool als onderdeel van de ambtelijke organisatie
  van de gemeente ?

• Waarom moet er meer aan marketing
  worden gedaan ?

• Is het 
  niet zo dat meer uren aan marketing leidt tot minder uren in het
  primaire proces ?

• Wat is de meerwaarde daarvan
  (muziekschool en bibliotheek hebben al groot bereik) ?

• Wat mankeert er aan de huidige
  marketinginspanningen ?

• Is er capaciteit om meer klanten te
  bedienen die men verwacht met extra marketing binnen te krijgen ? Zo ja, hoe
  dan ?

• Wat is belangrijker, meer marketing of
  een betere dienstverlening (meer uren in de primaire processen), voor het
  aantrekken van meer klanten ?

• Wat is in geld en in Fte’s gemeten de
  “winst” die geboekt kan worden als muziekschool en bibliotheek één organisatie
  gaan vormen[1]
  ?

• Welke oude functies c.q. welke
  bestaande taken/activiteiten vervallen bij een fusie ?

• Wat betekent dit in geld en Fte’s
  gemeten ?

• Welke overige kosten die sec
  gerelateerd zijn aan de fusie vervallen in beide begrotingen (dus niet
  gerelateerd aan gezamenlijk gebruik van accommodaties)  ?

• Waaruit bestaan de frictiekosten en
  hoe hoog worden die ingeschat ?

Op blz 38 van het Berenschot rapport[2]
wordt beweerd dat samenwerking de inhoudelijke programmering en
afstemming in de dorpskernen zal versterken.

• Is hierbij de aanname dat er een fusie
  noodzakelijk is om tot samenwerking en afstemming te komen ?

• Zo ja, waarom kan er niet worden
  samengewerkt zonder dat er een fusie plaatsvindt ?

• Zo ja, zijn er alternatieven buiten
  een fusie die tot verbeterde samenwerking kunnen leiden ?

• Is er sprake van een verschillende situatie
  wat betreft activiteiten of samenwerking binnen of buiten dorpskernen ? Kunt u
  concreet maken waarover in concreto Berenschot het hier eigenlijk heeft ?

Op blz 38 wordt enigszins dubbelop
(zie vorige vraag) beweerd dat muziekonderwijs, cultuureducatie en
leesondersteuning in de basisscholen en in de wijken versterkt wordt. In
een tweede zin lezen we nog “samenwerking tussen bibliotheek en muziekschool
zal het cultuuronderwijs binnen de scholen en de kernen verstevigen”. Het gaat
dus blijkbaar om de taken muziekonderwijs, cultuureducatie, leesondersteuning
en cultuuronderwijs.

• Komen er meer uren beschikbaar voor
  deze taken ?

• Komt de kwaliteit van de geleverde
  uren op deze vier taakvelden op een hoger niveau ?

• Zo ja, hoe komt dat dan per taakveld
  tot stand ?

• Zo ja, is een fusie noodzakelijk om
  deze doelen te bereiken ?

• Nemen alle scholen deze “producten” nu
  af ? Zo nee, wat is de dekkingsgraad ?

• Wat weerhoudt sommige scholen om deze
  “producten” af te nemen ?

• Op welke wijze gaat de fusie zorgen
  voor een groter bereik bij de doelgroep scholen ?

• Is er personeelscapaciteit (geld)
  aanwezig om deze verwachte toename van werkzaamheden te kunnen behappen ?

• Zijn er soms plannen om buiten de
  bestaande accommodaties en de scholen “de wijken in te gaan” ?

• Wat moeten wij ons hierbij voorstellen
  en wat is de bedoeling hiervan ?

• Is er geld voor ?

• Welke nieuwe kosten ontstaan c.q.
  welke kosten worden hoger met een fusie en schaalvergroting ?

• Komen er functies bij of worden
  functies in de nieuwe organisatie hoger gewaardeerd c.q. beter betaald ? Zo ja,
  welke ?

• Moeten er mensen afvloeien bij de
  fusie en privatisering omdat de functie vervalt en zijn daar kosten aan
  verbonden (zoals gouden handdrukken, uitkeringen)  ?
  
  De gewenste fusie maakt het
  noodzakelijk dat de muziekschool geprivatiseerd wordt.
  
  
• Welke garanties worden er aan de
  organisatie en aan de medewerkers gegeven of welke regelingen zullen moeten
  worden getroffen ?

• Wat kost dat ?

• De toekomstige directeur (M/V) moet
  verstand hebben van en affiniteit met zowel de muziekwereld en het
  muziekonderwijs als de wereld van bibliotheken. Is het te verwachten dat een
  dergelijk schaap met vijf poten makkelijk te vinden zal zijn ?

• Gaan we bij een fusie naar een
  situatie van twee of meer adjunct-directeuren voor de diverse poten van de
  nieuwe organisatie ?

• Leidt de fusie en schaalvergroting tot
  meer overheadkosten ?

• Bepaalt de gemeente Katwijk hoe de
  nieuwe organisatie er uit gaat zien of bepalen de organisaties met hun autonome
  besturen dat zelf ?

• Bepaalt de gemeente Katwijk welke
  personen op welke functies komen in de nieuwe verzelfstandigde organisatie of
  bepaalt het toekomstige autonome bestuur van het Cultuurbedrijf dat ?

• Kunt u een overzicht geven van de
  betaalde overheadfuncties in de drie oude organisaties in vergelijking met die
  van de gefuseerde organisatie ? Gaarne zowel in kosten als in Fte gemeten.

• Zal de grotere schaalgrootte leiden
  tot betere of meer dienstverlening ?

• Zo ja, welke dienstverlening betreft
  dit en kunt u dat feitelijk onderbouwen en aannemelijk maken ?

• Wat is reuring in organisatiekundige
  zin ?

• Heeft meer reuring in een organisatie louter positieve effecten ?

• Kost
  reuring ook organisatiecapaciteit c.q. kan reuring ook afleiden van de
  uitvoering van taken en energielekken veroorzaken ?

• Zou “klein, maar fijn en slagvaardig”
  niet net zo goed een bruikbare kretologie kunnen zijn dan meer “reuring” ?
  

Berenschot op blz 8: “voor
kruisbestuiving” is een bepaalde massa nodig. De massa neemt met de fusie niet
toe, en de massa in de uitvoering van de primaire processen zal eerder afnemen.
Dezelfde massa is er vandaag ook al, niemand verbiedt het om die massa zonder
fusie ook vandaag al met kruisbestuiven aan het werk te zetten.  

• Hoe werkt dat ?

• Is het gebrek aan kruisbestuiving dan
  misschien toch een capaciteitsprobleem (en dus budgetprobleem) omdat beide
  organisaties nu al volbezet zijn ?

• Is het gebrek aan kruisbestuiving
  misschien te wijten aan het feit dat beide organisaties aan totaal
  verschillende takken van sport doen waardoor er weinig mogelijkheden zijn ?

• Welke mogelijkheden tot
  kruisbestuiving worden er nu gezien die niet gerealiseerd worden doordat beide
  organisatie nu geen eenhoofdige leiding kennen ?

• Wat vind het personeel van de diverse
  instellingen van deze fusie ? Hebben zij er zin in ? Op welke wijze zijn zij
  geraadpleegd ?
  

Op blz 38 van het Berenschot rapport
wordt beweerd dat het “esprit de corps” van de muziekschooldocenten een
positieve invloed zal hebben op de medewerkers van de andere twee organisaties.

• Kunt u uitleggen wat of welk fenomeen
  u met de term “esprit de corps” wilt aanduiden ?

• Wat is er mis met het “esprit de
  corps” van de medewerkers van de bibliotheek en K&O ?

• Op welke wijze  wordt de positieve invloed van muziekdocenten
  op de collega’s bij een fusie tot stand gebracht en wat is het gewenste
  resultaat ?

• Op welke wijze wordt voorkomen dat het
  “esprit de corps” van de medewerkers van bibliotheek en K&O, de blijkbaar
  meer gewaardeerde instelling van de muziekdocenten andersom op negatieve wijze
  beïnvloedt ?

• Op welke momenten is er trouwens
  sprake van intensieve samenwerking tussen muziekdocenten en de medewerkers van
  bibliotheek en K&O die totaal uiteenlopende functies vervullen ?

• Worden muziekdocenten straks ook
  ingezet voor andere activiteiten dan muziekles geven ? Zo ja, in welke mate ?
  Zo nee, hoe komt de veronderstelde wisselwerking dan tot stand ?

• Worden medewerkers van bibliotheek of
  K&O ingezet bij muzieklessen ? Zo ja, in welke mate ?  Zo nee, hoe komt de veronderstelde
  wisselwerking dan tot stand ?

• Gaat het esprit de corps niet
  aangetast worden door zaken als verschillen in salarisniveau, beroepshouding en
  rechtspositie van voormalige bibliotheekmedewerkers en muziekdocenten ?

• Gaat het esprit de corps niet
  aangetast worden als niet-professionals op het gebied van muziekonderwijs een
  leidinggevende taak in dit werkveld gaan uitvoeren ?
  

Op blz. 38 in het Berenschot rapport
wordt beweerd dat het cultureel ondernemerschap door de wisselwerking
tussen de drie organisaties zal toenemen. Er is dus nu blijkbaar sprake van een
tekort.

• Heeft het fenomeen “cultureel
  ondernemerschap” ook iets te maken met meer eigen inkomsten genereren ? Zo ja,
  hoe gaat de fusie de vraag in de markt vergroten ?

• Wordt de prijs voor muzieklessen of
  evenementen lager ? Wordt de contributie voor de bibliotheek lager of wordt het
  boekenbudget hoger ?

• Kunt u uitleggen waarom er een fusie
  noodzakelijk is om de veronderstelde positieve effecten tot stand te laten
  komen, welke effecten dat zijn en hoe dit dan gaat werken ?

• Wat is de reden dat het heden ten dage
  blijkbaar niet goed genoeg gaat qua “cultureel ondernemerschap” ?

• Zou het niet beter zijn om te zorgen
  voor meer geld, meer personeelscapaciteit en meer deskundige of meer bevlogen
  medewerkers, en goede accommodaties en andere middelen om het door u gewenste
  cultureel ondernemerschap te verbeteren ?

• Hoe onderbouwt u de veronderstelling
  dat schaalvergroting of een fusie blijkbaar “als vanzelf” tot een beter
  resultaat gaat leiden in termen van “cultureel ondernemerschap” ?

• Is cultureel of andersoortig
  ondernemerschap niet een eigenschap van mensen ?

• Gaan we nieuwe mensen aantrekken omdat
  blijkbaar de huidige mensen onvoldoende ondernemerschap tonen ?

• Zo nee, hoe gaan dan dezelfde mensen
  opeens heel andere kwaliteiten vertonen door de fusie ? Hoe werkt dat ?

• Wat gaat de fusie opleveren aan zaken
  die vandaag de dag blijkbaar tot de onmogelijkheden behoren en hoe gaat dit dan
  werken ?

• Niet ontkend kan worden dat de fusie
  vooral een middel is om tot kostenvermindering te komen. Wilt u dit desondanks
  ontkennen ?

• Zo nee, bent u dan van plan om meer
  middelen ter beschikking te stellen ?

• Zo niet, dan moeten dezelfde of meer
  taken door dezelfde of minder mensen in minder beschikbare uren worden
  uitgevoerd. Is dit juist ? Zo nee, waarom niet ?

• Als het budget niet vergroot wordt is
  de enige reële reactie hierop het sluiten van een filiaal.

• Is deze veronderstelling juist ?

• Zo nee, waarop kan dan nog bezuinigd
  worden ?

• Zo ja, sluiten we dan eerst het
  filiaal Rijnsburg of het filiaal Valkenburg ?

• Bent u met ondergetekenden niet van
  mening dat minder budget juist contraproductief werkt ten opzichte van elke
  kwaliteitsverbetering ?

• Hoeveel medewerkers met kleine banen
  (qua uren) hebben beide organisaties ?

• Welk percentage van het personeelsbestand
  vertegenwoordigen deze ?

• Zijn die kleine banen een eigen keuze
  van medewerkers of een gevolg van te weinig budget ?

• Welke gevolgen heeft die versnippering
  voor de binding met de organisatie, het “esprit de corps”, de efficiency en het
  cultureel ondernemerschap ?

• Zijn muziekdocenten meer betrokken bij
  de organisatie en haar algemene doelen of zijn ze meer specifiek gefocust op
  hun vak en op hun eigen leerlingen ?

• Besteden muziekdocenten ook nog andere
  activiteiten bij de muziekschool dan sec het invullen van lesuren ? Kunt u
  inzicht geven in aard en omvang van die activiteiten ?

• Komen er schotten tussen de
  samenstellende delen van de nieuwe cultuurorganisatie qua financiering of is er
  straks sprake van één lumpsum ?

• Hoe gaan we voorkomen dat bibliotheekgeld
  weglekt naar de muziekschool of K&O, en andersom ?

• Kunt u een overzicht geven van de
  (omvang van de) bezuinigingen in de diverse rondes op de drie organisaties in
  het afgelopen decennium ?

• Kunt u een overzicht geven van de
  kosten die de afgelopen twee jaar na het Noordzeepassage debacle zijn gemaakt
  t.b.v. dit dossier, uitgesplitst in interne uren en externe advieskosten ?

• Heeft u de afgelopen twee jaar gewerkt
  aan de realisering van adequate huisvesting voor de bibliotheek ?

• Zo ja, wat was uw zoekgebied ?

• Als uw antwoord is dat er eerst
  gewerkt moet worden aan het in elkaar schuiven van organisaties, gaarne de
  onderbouwing waarom hier alleen volgtijdelijk en niet parallel gewerkt kan
  worden. Het gaat immers om een bibliotheek “nieuwe stijl” inclusief een
  zaaltje, waarbij alleen de hoeveelheid benodigde kantoorruimte een van de
  organisatieomvang afhankelijke (en overigens goed in te schatten) variabele is
  ?

• Is een leerpunt van het
  Noordzeepassage debacle niet dat een combinatie van lesruimten voor
  muziekonderwijs met een bibliotheek tot problemen leidt, en om allerlei redenen
  niet gewenst is ?

• Op welke termijn denkt u nieuwe
  huisvesting voor de cultuurorganisatie te kunnen realiseren ?
  

Tot nog toe werd de harde eis
gehanteerd dat de bibliotheek een bijdrage moest leveren aan omzetverhoging van
winkeliers in het centrum van het zeedorp. Deze merkwaardige eis beperkte de
zoekmogelijkheden voor een locatie op dramatische wijze, en heeft ook tot een
dramatisch resultaat geleid middels het Noordzeepassage debacle.

• Wat heeft het jarenlang vasthouden aan
  die eis de belastingbetaler inmiddels gekost en wat staat daar tegenover ?

• Er is twee jaar “radiostilte” geweest
  over de huisvesting. Wordt die eis nog steeds gehanteerd ?

• Zo nee, betekent dit dan dat ondersteuning
  van winkeliers in andere dorpsdelen ook een eis kan zijn ?

• Of gaan we deze bizarre eis laten
  vallen ?

• Is het niet verstandig een uitspraak
  van de raad te ontlokken over deze kwestie ?

• Gaat de toezegging van wethouder Knape
  om het commerciële initiatief van de heer Frissen bij de onderhavige
  fusieproblematiek te betrekken deze kwestie niet nodeloos compliceren ? Hebben
  we wat dat betreft geen lessen geleerd ?
  

Een ander leerpunt uit het nabije
verleden is dat we steeds in grote problemen komen door het hanteren van een tunnelvisie.
Die fuik geldt hier ook weer. Er is geen keuze want de fusie met drie
organisaties is het enige alternatief, in twee smaken weliswaar.

• Als het college met commerciële
  partijen in gesprek gaat over het voorliggende dossier ligt het dan niet voor
  de hand om dan ook onderzoek te doen naar een variant met twee aparte fusies ? Op
  deze manier heeft de gemeenteraad immers ook iets te kiezen.
  

Zo’n variant omvat een fusie tussen
bibliotheek en K&O, en daarnaast een fusie in de muziekwereld tussen een
geprivatiseerde (verzelfstandigde) muziekschool en commerciële initiatieven op
het gebied van muziekonderwijs en relatief grote evenementen.

• Zou het geen aanbeveling verdienen om
  een andere adviseur dan Berenschot deze optie te laten onderzoeken ?

• Zou het geen aanbeveling verdienen om
  zo snel mogelijk een gezamenlijke huisvesting voor K&O en de bibliotheek te
  regelen, en dit geheel los te zien van mogelijke fusies tussen wie dan ook ?

• Is het inmiddels niet overduidelijk
  dat de eisen die samenhangen met de huisvesting van een muziekschool totaal
  anders zijn dan de eisen voor een bibliotheek “nieuwe stijl” ?

• Zo ja, is het dan niet overduidelijk
  dat een gezamenlijke huisvesting tot extra complicaties en dus tot hogere
  kosten en/of tot een suboptimaal resultaat zullen leiden ?
  

Het bedrag in de BSI was bedoeld voor
huisvesting van een centrale bibliotheek met een zaaltje, een organisatie
waarvoor in de loop van de jaren diverse benamingen zijn gehanteerd. In de loop
der tijd zijn steeds nieuwe partners bij het onderwerp bibliotheekhuisvesting
betrokken (en weer weggevallen) en gaan we nu blijkbaar drie organisaties onder
één dak (organisatorisch en/of qua huisvesting)  brengen.

• Wordt het (niet geïndexeerde) bedrag
  voor huisvesting dan ook logischerwijze opgehoogd ?

Inmiddels wordt er waarschijnlijk een
geheel nieuw dorp bijgebouwd (de wijk Vliegkamp) met 10.000 inwoners.

• Welke implicaties heeft dit voor het
  huisvestingsbeleid en de overige kosten die samenhangen met de hier besproken
  voorzieningen ?

• Hoe verhoudt zich dat tot de
  overduidelijke wens van sommige coalitiepartners zoals de CU om verder te
  bezuinigen op de bibliotheek met een zaaltje ?
  

Uw college heeft blijkbaar op basis
van het in onze ogen nogal zwakke rapport van Berenschot besloten dat een
organisatorische fusie tussen bibliotheek, K&O en de muziekschool de meest
gewenste oplossing is voor een huisvestingsprobleem.

• Vinden de autonome besturen van
  bibliotheek en K&O dat ook ?

• Is er een raadsbesluit dat deze koers
  accordeert ?

• Wilt u de gemeenteraad alsnog een
  raadsvoorstel voorleggen ?

Met
vriendelijke groet,

Jaap Haasnoot
KiesKatwijk