geworsteld met de manier waarop gemeenten het beste kunnen samenwerken bij het
bereiken van doelen of het uitvoeren van taken die moeilijk door elke
afzonderlijke gemeente kunnen worden aangevat. Voor een aantal van die taken
werkt de gemeente Katwijk op dit moment met 14 gemeenten samen in het
samenwerkingsverband Holland-Rijnland. Die instelling is juridisch gebaseerd op
het gebruik van de Wet
Gemeenschappelijke Regelingen en is inmiddels uitgegroeid tot een organisatie
met 67 Fte. Katwijk mag hiervoor elk
jaar een klein miljoen aftikken en dat is nog exclusief de miljoenen die in het
investeringsfonds worden gestopt.
prima zolang het gaat om relatief beleidsarme taken als het bureau Leerplicht,
de inkoop van jeugdzorg, of het regelen
van de woonruimteverdeling. Een groot probleem is namelijk het democratisch
gehalte van de constructie. Formeel klopt het allemaal wel, de Katwijkse
wethouders kunnen door de gemeenteraad ter verantwoording worden geroepen als
dat nodig is. Bovendien is er destijds afgedwongen dat er voordat vergaderingen
plaatsvinden nog even snel met raadsleden moet worden overlegd. Die kunnen
dan de vertegenwoordigers van Katwijk in
Holland-Rijnland een boodschap meegegeven. U snapt wel dat in de praktijk de
zaken niet in het 46 leden tellende algemeen bestuur worden geregeld, waar
Katwijk overigens maar 11,5% van de stemmen heeft. Het beleid wordt natuurlijk
voorgekookt in het Dagelijks Bestuur waarvan de vergaderingen niet openbaar en
de notulen geheim zijn.
Holland-Rijnland, de club functioneert als een extra bestuurslaag tussen
provincie en gemeenten maar heeft in die rol eigenlijk geen bestaansrecht meer.
Het is een dure club die een eigen leven is gaan leiden maar die qua
democratische legitimatie een moeilijk verhaal heeft. Er is veel meer over te
zeggen maar het komt er op neer dat de gemeenten er momenteel klaar mee zijn.
Daarom hebben ze de baas van het spul weggestuurd en wil men de zaak op een
andere leest schoeien. Daarover werd op 4 december in de gemeenteraad
gesproken. Dat wordt dus een zaak van afslanken, reorganiseren, opsplitsen en
afbouwen zou je denken. Maar wat had het algemeen bestuur van Holland-Rijnland
voor ons bedacht ?
ambtenaren van Holland-Rijnland niet ontslagen kunnen worden, maar bij een
afslanking een baan moeten krijgen bij een van de aangesloten gemeenten, komt
men nu met een voorstel om in enigszins verwaterde vorm door te gaan. De grote
veranderingen die men voorstelt gaan niet over het ambtelijk apparaat waar
steeds minder werk voor komt maar over het bestuur. Er kunnen alleen nog
beroepsbestuurders meedoen en het algemeen bestuur vergadert nog maar twee keer
per jaar. Het democratisch gehalte wordt dus nog verder onderuit gehaald.
van Holland-Rijnland, “we willen niet dat daar teveel politiek wordt bedreven”.
Die politiek wordt voortaan dus uitsluitend in het dagelijks bestuur bedreven,
een vergadering waarvan zelfs de notulen niet openbaar zijn voor
volksvertegenwoordigers. Een meerderheid van de gemeenteraad van Katwijk wil
dat niet alleen het bestuur en het takenpakket, maar dat ook het ambtelijk
apparaat van Holland-Rijnland wordt afgebouwd en steunde daarom een amendement
van de Christenunie om 25% te bezuinigen. KiesKatwijk heeft dat uiteraard
gesteund maar het is gezien de constructie van Holland-Rijnland een zinloze
actie.
gewoon geen enkele invloed op wat er binnen Holland-Rijnland wel of niet
gebeurt. De uitspraak van de Raad moet door burgemeester Wienen en twee
wethouders worden meegenomen naar het
algemeen bestuur met 46 zetels, waar Katwijk 11,5% van de stemmen heeft.
In dezelfde vergadering gaat Wienen als portefeuillehouder in het dagelijks
bestuur het tegenovergestelde standpunt verdedigen. Begrijpt u het nog ?
Vierde Bestuurslaag” die democratisch niet te controleren is. Daarom hebben wij
als enige tegengestemd bij het voorstel om Holland-Rijnland op deze manier aan
te passen. De andere partijen voelden zich door ons standpunt indirect
aangevallen want om hen moverende redenen wilden ze graag vasthouden aan de
fictieve theoretische mogelijkheid om het beleid van Holland-Rijnland te kunnen
beïnvloeden. Dat is op zijn minst naïef want er is reeds eerder een uitspraak
geweest van de Katwijkse raad om 25% te bezuinigen en die is destijds gewoon in
de prullenmand gekieperd.
en dat de overblijvende beleidsarme uitvoeringstaken in afzonderlijke
gemeenschappelijke regelingen worden ondergebracht. Zet de ambtenaren die niet
meer nodig zijn maar in een pool om voor de gemeenten werk te doen of verhuur
ze afzonderlijk aan gemeenten totdat ze een andere baan hebben gevonden. Als
een instelling aan het einde van haar houdbaarheidsdatum is gekomen moet je
niet alleen de directeur afkopen. Je moet daadkrachtig bestuur laten zien, dat
geldt zowel voor tijden van opbouw als voor tijden van afbouw. De ernstige
weeffout in de bestuurlijke constructie is daarbij een handicap.
dat een van de redenen voor het pappen en nathouden beleid. Wij hebben in de
discussie in de raad het Holland-Rijnland bestuur “een speeltuin voor
beroepsbestuurders” genoemd. Niet gehinderd door lastige
volksvertegenwoordigers kunnen ze hier nog een deel van hun ambities kwijt. Het
is te begrijpen dat men zo’n interessant platform liever niet prijsgeeft.
beentje te lichten door te suggereren dat wij tegen intergemeentelijke
samenwerking zijn. Dat is absurd. Een aantal taken zul je nooit op eigen houtje
kunnen uitvoeren en voor andere geldt dat het efficiënter of effectiever is om
samen te werken. Wij willen echter geen beleidsontwikkeling in een
ondemocratische structuur van de WGR uitvoeren. Die constructie is prima voor
beleidsarme uitvoeringstaken. Je kunt via de volgende link de discussie in de raad ( op 4:24 uur) beluisteren: LINK
Economische structuurverbetering van de regio doen we bijvoorbeeld via het
samenwerkingsverband Economie071 van de regio Leiden. Dus ook vanuit de Nieuwe
Soberheid gezien is het erg jammer dat we doorgaan met teveel geld te storten in
Holland-Rijnland, terwijl we er te weinig rendement voor terugkrijgen. Tenslotte heb ik voor de liefhebbers nog een link naar een rapport van een aantal verzamelde rekenkamers naar het functioneren van Holland-Rijnland. Uit dit rapport blijkt dat er nog heel wat ruimte is voor verbetering: LINK