Opnieuw dure onzinvoorstellen in de gemeenteraad

Veel geld naar niet urgente flauwekulletjes zoals een kinderburgemeester

Deze week worden in de gemeenteraad twee concurrerende voorstellen behandeld om in Katwijk een raadgevend referendum mogelijk te maken. Daarnaast zijn er ook nog de nodige paperassen in het bekende ambtelijke jargon vol geschreven over participatie. Die theoretische exercitie levert weinig schade op behalve dan dat er ook tegen aanzienlijke kosten een kindergemeenteraad en een kinderburgemeester moet komen. Blijkbaar in deze moeilijke tijden een prioriteit voor sommigen, maar eerst maar eens een blik op het referendum. Een herhaling van zetten die jaren terug al terecht naar de prullenmand is verwezen.

Wat heb je aan een raadgevend referendum ?

Een referendum stelt natuurlijk pas iets voor als het ook echt besluitvormend is. Een correctief referendum, dat als een soort noodrem kan werken, en dat de bevolking de kans geeft om een reeds aangenomen (wets)voorstel naar de prullenmand te verwijzen zou onze sympathie wel hebben. Maar een gemeentelijk referendum dat slechts een advies oplevert is in feite een lege huls of oude wijn in een nieuwe zak. Je kunt nu ook al een petitie of handtekeningenlijst bij de gemeenteraad inleveren als je dat nuttig vindt. En bovendien zijn er altijd genoeg redenen en praktische bezwaren waarom een gemeentebestuur de referendumuitslag naast zich neer kan leggen.

Enkele praktische bezwaren

Een referendum is per definitie digitaal, d.w.z. je hebt slechts de keuze tussen ja en nee. Maar de wereld is niet digitaal zwart of wit maar vol met grijstinten en nuances. Bij een relatief weinig taalvaardige en laag opgeleide bevolking geeft een referendum allerlei bezwaren, mensen snappen het niet of de vraagstelling deugt niet of ze prikken niet door een drogredenering heen. Vraagstellingen worden meestal ook gemanipuleerd. Een op de drie jongeren is onvoldoende taalvaardig om goed in de maatschappij te kunnen functioneren. Misschien kunnen we daar beter onze politieke aandacht op richten.

Een referendum heeft in principe ook niets met discussie, debat of meningsuitwisseling te maken. Het gaat om een hokje kleuren en er is helemaal geen garantie dat er een verantwoord maatschappelijk debat op gang komt. Er is eerder grote kans dat er sprake zal zijn van een “vuile” propagandaoorlog met leugens en frames waarbij tegenstellingen verscherpt worden.

Gaat een referendum functioneren zoals bedoeld ?

Wie heeft er eigenlijk gevraagd om een referendum in Katwijk? Is dit iets waar onze inwoners op zit te wachten of valt het onder de categorie “leuke dingen voor de mensen bedenken”? Natuurlijk is het een sympathiek idee als iedereen zich bijvoorbeeld zou kunnen uitspreken voor de keuze van een krachtige geconcentreerde hoofdbibliotheek met een pittig zaaltje langs het Marktplein. En natuurlijk, een referendum tegen onbetaalbare peperdure woningbouw op het Vliegkamp Valkenburg waar onze inwoners alleen maar last van hebben, ik teken er voor. Maar heeft het ook zin?

Er zullen altijd vragen blijven over de representativiteit en de validiteit van een uitslag. De bedoelingen van de bevolking kunnen altijd alle kanten op worden uitgelegd, laat dat maar aan politiek, ambtenarij en de sociale media over. En als de uitslag niet wordt uitgevoerd ben je verder van huis en worden demotivatie en cynisme nog eens extra aangewakkerd. Nu al blijft pakweg de helft van de mensen thuis bij reguliere verkiezingen en trekt de Top2000 of het Songfestival waarschijnlijk meer belangstellenden! Wat heb je aan een referendum met een veel te hoge toelatingsdrempel? Wat heb je aan een referendum met een minimale opkomst? Wat is het resultaat van een uitspraak die niet wordt uitgevoerd omdat het heilige coalitieakkoord het verbied?

Hamvragen

En zo zijn er nog een heel aantal andere hamvragen. De eerste is: “Welk probleem lost dit nu op?”. Maar ook, “welke nieuwe problemen worden er door opgeroepen?”.

Een andere vraag is: “Hebben we eigenlijk wel een nieuw instrument nodig als de bestaande middelen prima voldoen of nog beter benut kunnen worden?”. En, “Hoe valt een kosten-baten afweging uit?”. Want referenda zijn een nogal luxueuze hobby. Dat is lastig in een gemeente als Katwijk waar niets meer kan omdat al het geld door het Gat van Valkenhorst wordt verzwolgen.

Je kunt vaststellen dat een referendum heel veel geld gaat kosten en een enorme organisatie vergt. Kunnen we dat geld en die moeite niet beter direct besteden aan het beter en mooier maken van Katwijk i.p.v. aan bestuurlijke drukte die niks oplevert?

Surrogaat inspraak

Inwoners willen gewoon dat de overheid uitvoert waarvoor ze in het leven is geroepen, en dat dan tegen aanvaardbare kosten. Ze zitten niet te wachten op zinloze activiteiten. De vertegenwoordigende democratie is in principe heel goed in staat om met de bestaande regelgeving op een niet-autoritaire wijze te besturen. Inwoners zitten echt niet te wachten op de fopspeen van het referendum, of breder gezien op de surrogaat inspraak van de participatie.

De beperkende factor in het bestuurlijk gebouw is niet de rommelzolder met regels en reglementen. Het zwakke punt is de houding, de kennis en het gedrag van bestuurders, en soms het gebrek aan maatschappelijke empathie van ambtenaren. Als we de kwaliteit van het bestuur willen verbeteren zouden we daar dus aan moeten werken. Maar ik zie het eerlijk gezegd niet gebeuren dat slechte bestuurders zichzelf aan de eigen haren uit het moeras gaan trekken.

Kijk hoe het met Rutte is gegaan. Gewoon doorfietsen met je appeltje en je verkeerde doctrines tot de machine helemaal is vastgelopen. En pas als het echt niet meer gaat en de schade nagenoeg onherstelbaar is vertrekken met de staart tussen de benen.

En kijk hoe het ter plaatse in de casus Noordzeepassage is gegaan. Doorgaan tot het helemaal vastgelopen is en dan anderen de schuld geven, vervolgens geen verantwoordelijkheid nemen, en het een paar jaar later gewoon weer opnieuw proberen op dezelfde manier.

Kijk hoe we het enorme verlies op de gebiedsontwikkeling Valkenhorst hebben opgelopen. Een verlies waarvan we de geschatte omvang niet willen weten of in alle openheid communiceren. En dat terwijl het Gat van Valkenhorst gezien zijn beslag op onze financiële middelen allesbepalend zal zijn voor de toekomst van Katwijk op elk terrein.

Allemaal veroorzaakt door zwak bestuur en een gebrekkige organisatie. Als referenda en meer participatie hier een oplossing voor zouden kunnen zijn dan zou onze fractie er voor stemmen. Maar dit is dus niet het medicijn tegen slecht bestuur, het is slechts een fopspeen. Een fopspeen die slechts in de strijd geworpen wordt om er politiek voordeel uit te halen voor de eigen partij.

Waarom doen we dit eigenlijk?

De enige reden dat hier geld vermorst wordt is dat DURF aan het einde van deze periode kan zeggen dat ze zelf ook nog iets inhoudelijks hebben bijgedragen aan deze coalitie. Enkele nauwelijks serieus te nemen kroonjuwelen, zoals de kinderburgemeester en het vage participatieverhaal zijn namelijk de enige unieke Durfpareltjes die deze partij aan het heilig verklaarde coalitieakkoord heeft bijgedragen. Daarna zijn ze gewoon het oude ChristenUnie/SGP beleid gaan uitvoeren. Ze hebben alles mogelijk gemaakt behalve verandering. Er is 1 uitzondering: het bollenkunstwerk uit Rijnsburg is gered.

Komisch in sommige gevallen, bijvoorbeeld als je de kruistocht tegen het gasvrij maken van het wijkje Kalkoven zag voor de verkiezingen. Een kruistocht die na de verkiezingen in een heilige oorlog veranderde om de wijk toch maar wel gasvrij te krijgen. En nu gaat deze coalitie dus veel belastinggeld besteden aan in onze ogen niet urgente flauwekulletjes als een kinderburgemeester of inhoudsloze participatieretoriek. Omdat ook DURF moet kunnen scoren. SGP en CU hebben terecht hun afkeuring laten blijken over deze onzinvoorstellen maar gaan er wel voor stemmen. Hoezo dualisme? Wij condoleren onze inwoners met deze coalitie die samen bepaalt op welke wijze uw geld over de balk gegooid wordt in Katwijk.